24 Ekim 2012 Çarşamba

YUNAN FELSEFESİNİN BİZDE KARŞILIĞI




Felsefe,hepimizin bildiği gibi insanlık tarihiyle birlikte başlamış kısaca hayatı anlamlandırma çabası olarak açıklayabileceğimiz bir disiplindir. Temeli Antik Yunan’a dayanır ve bilinen felsefi akımların birçoğu Yunan Filozoflar tarafından temellendirilmiştir. Bunun dışında Uzak Doğu ve Avrupa temelli akımlarla da karşılaşıyoruz. Peki herkes felsefi bir şeyler üretirken biz boş mu durmuşuz? Cevap kesinlikle hayır. Sorun şu ki; düşünüp bir yerlere varan Yunan filozoflar bunları geliştirecek zamanı bulmuşlar, Türk insanı ise yemeğini bile at üstünde yediği dönemde fazla kafayı yormamıştır.Uzun uzun öğretiler yerine kısaca atasözleriyle bu işi halletmiştir.Gelelim örneklere:

Pragmatizm, temel olarak faydalı bilginin doğru olduğunu savunur ve bunu uzun uzun açıklar.Buna karşılık atalarımız bu felsefeyi tek bir cümlede özetlemiştir:
-Bana faydası olmayan kilisenin papazını s.keyim.

Feminizm; kadın erkek eşitliğini savunur hatta kadını erkekten ön planda tutar ve yine uzun uzadıya anlatır.Buna karşılık kadınlara değer verilmediği iddia edilen Türkiye’de şöyle bir atasözü vardır:
-Dünya kadar malın olacağına fındık kadar .... olsun.

Nihilizm, her şeyi, her gerçeği ve değerleri reddeder e atalarımız da reddeder tabi:
-Dünya s.kime minare g.tüme.

Deneycilik, bilginin deneyimle kazanıldığını öne sürer.Bizde de deneyim önemlidir tabi:
-Ablanın .... eniştenden daha mı iyi bileceksin.

Ayrıca bunların dışında filozoflarla aynı fikirde olmadığımız durumlar da mevcuttur. Örneğin, Herakleitos değişmeyen tek şey değişimin kendisidir der buna karşılık, Katranı ezsem olur mu şeker cinsini s.ktiğim cinsine çeker der atalarımız.

Özetlemek gerekirse felsefe tabi ki önemlidir Yunan filozoflara da saygımız var ama üzerine kitaplar yazılan bu öğretileri tek cümleyle özetleyen atalarımızın da felsefede adının geçmiyorsa mallarını o kadar afili pazarlayamadıkları içindir
Emre KAPLAN...

1 yorum: